หลายท่านที่เป็นนักท่องอินเทอร์เน็ตคงรู้จักเจ้านกน้อย Twitter กันเป็นอย่างดี Twitter เป็นเครือข่ายสังคมออนไลน์ที่คนทั่วโลกนิยมใช้ลักษณะการส่งข้อความสั้นๆไว้อธิบาย, ถ่ายทอดและแสดงออกถึงความรู้สึกนึกคิดของตนเองหรือไว้แจ้งข่าวสารต่างๆ หลายคนก็นำเอา Twitter ใช้ในการแจ้งเหตุด่วนเหตุร้าย หรือไว้ทำการโฆษณาขายสินค้าและบริการ ด้วยก็มี ด้วยมีเนื้อหาจำกัดในการส่งข้อความทำให้ต้อง "tweet" กันถี่ๆ และ re-tweet กันไป .. ถึงอย่างไรข้อความที่ขึ้นบน twitter ก็หาใช่ว่าจะมีความถูกต้องและน่าเชื่อถือ เพราะผู้ส่งนั้นอาจไม่ใช่คนส่งข้อความที่แท้จริงก็ได้ หรือส่งข้อความที่ไม่ใช่เรื่องจริง ซึ่งเหตุผลประการใดนั้นก็สุดแล้วแต่ผู้รับข้อมูลข่าวสารจะใช้ดุลพินิจพิจารณาต่อไป
ผมเขียนบทความนี้ขึ้นอาจจะอยู่ในช่วง Hot ๆ พอดี เนื่องด้วย Twitter ของท่านนายกฯ (twitter.com/PouYingluck) ถูก Hack หรือมีผู้เข้าถึงข้อมูล account ที่ไม่ใช่ของตนเองขึ้น จะพบว่าข้อความที่ปรากฏต่อสาธารณะทางอินเทอร์เน็ตจึงดูว่าไม่ใช่ตัวจริงที่ส่งข้อความ .. ซึ่งกรณีนี้ผู้กระทำนั้นมีฐานความผิดเกี่ยวกับ พ.ร.บ คอมพิวเตอร์ฯ อย่างแน่นอนอย่างน้อย มาตรา 5 และ 14 เป็นต้น แต่ทั้งนี้ก็อย่าได้ตื่นเต้นไปเลยเพราะไม่ใช่ครั้งแรกที่คนดังจะถูก Hack ผู้นำประเทศหรือแม้กะทั่งคนที่ทำ facebook เองก็ยังเคยโดน hack มาแล้ว
ก่อนที่จะทำอะไร เราควรรู้องค์ประกอบของระบบ Twitter เสียก่อน ผมก็ถือโอกาสนี้ชำแหละกระบวนการติดต่อสื่อสารระหว่างผู้ใช้งาน (เราๆ ท่านๆ) ไปเรียกติดต่อระบบเครื่องแม่ข่าย Twitter ที่การทำงานเป็น Cloud computing ทั้งหมด ดังนี้
1. ควรรู้ที่ตั้ง Twitter เพื่อเกิดปัญหาจะได้ติดต่อได้ถูกต้อง
ที่ตั้งของ Twitter โดยการ whois แล้วคือ (รายละเอียดที่ http://www.sran.net/search?q=twitter.com)
Domain Name.......... twitter.com
Creation Date........ 2000-01-22
Registration Date.... 2011-08-31
Expiry Date.......... 2019-01-22
Organisation Name.... Twitter, Inc.
Organisation Address. 795 Folsom Street
Organisation Address. Suite 600
Organisation Address. San Francisco
Organisation Address. 94107
Organisation Address. UNITED STATES
Admin Address........ 795 Folsom Street
Admin Address........ Suite 600 San Francisco 94107 UNITED STATES
Admin Email.......... admin@melbourneitdbs.com
Tech Email........... domains-tech@twitter.com
Admin Phone.......... +415.2229670
Admin Fax............ +415.2220922
-- หากกระทรวงฯ / หน่วยงานที่ได้รับหน้าที่ ต้องการติดต่อขอข้อมูลควรทำการติดต่อไปที่ e-mail/เบอร์โทร/fax ของผู้ดูแลระบบจากข้อมูลที่กล่าวมานี้ จะเป็นช่องทางที่สามารถติดต่อกับทางบริษัท Twitter ได้
2. ระบบเครือข่าย Twitter มีหน้าตาอย่างไร
Twitter มีโครงข่ายของตนเองโดยมี Autonomous System Number (ASN) ประกอบด้วย
2.1 AS13414 ซึ่งเป็นของ Twitter Inc.
2.2 AS35995 ซึ่งเป็นของ Level 3 Communications, Inc.
ดังนั้นการแกะรอย IP Address ต้องเข้าใจว่าปลายทางที่เกิดเหตุอาจจะกระจายอยู่ในกลุ่มก้อนเมฆ( Cloud Computing) ใดที่หนึ่งก็ได้ (เครื่องใดเครื่องหนึ่งอาจจะไม่ใช่เครื่องที่เรา Ping เจอหรือ Trace route เจอเป็นต้น)
ยิ่งไปกว่านั้น เนื่องด้วย Twitter , Facebook , Youtube ล้วนเป็น Social Network ที่คนไทยนิยมใช้
ในระดับผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ตในประเทศไทย (ISP : Internet Services Provider) อาจมีการทำ Peering
เพื่อเชื่อมโยงข้อมูลก็เป็นไปได้ เพื่อเป็นการเอาใจลูกค้าหรือรักษาลูกค้าให้มาใช้บริการของตน เนื่องจากการทำ Peering หรือ Caching นั้นทำให้การรับส่งข้อมูลได้รวดเร็วขึ้น หากเป็นเช่นนี้ก็จะทำให้การตรวจสอบข้อมูลต้องเพิ่มขั้นตอนไปที่ตรวจสอบที่ผู้ให้บริการ Peering หรือ Caching เหล่านั้นด้วย ที่นิยมในประเทศไทย ก็มีบริการของ Akamai Network และ Global Crossing เป็นต้น ซึ่งส่วนใหญ่แล้วเป็นการทำ Caching ในระดับ Web Application เท่าที่เห็นว่าส่วนใหญ่ข้อมูลทำติดต่อสื่อสารกันระหว่างประเทศไทย สิงคโปร์ และ มาเลเซีย เพื่อติดต่อไปยังเครือข่ายตัวจริงของระบบ Social network ที่นิยมใช้กัน
ภาพ 1 : เป็นการ whois ASN ที่เชื่อมโยงกับ twitter จาก Hurricane Electric whois
ดังนั้นในกรณีที่ต้องการตรวจสอบหา IP Address ของไทยไปยัง Twitter (โดยไม่ใช้วิธีขอ Log จาก Twitter ตรงๆ) ก็ทำได้โดยการขอความร่วมมือกับ ISP ในประเทศไทย เพื่อดู Flow ในการติดต่อสื่อสารไปยัง ASN ที่
กล่าวมาได้ซึ่ง Network Flow ที่กล่าวมาควรมีการเห็นดั้งนี้คือ
- Time ที่ตรงตามเวลามาตราฐาน เช่น หน่วยวัดเวลาของมาตรวิทยา
- Source IP ซึ่งเป็น Public IP ภายในประเทศไทย
- Destination IP ซึ่งเป็น IP allocate จาก AS13414
- และ Port Application (HTTP , HTTPS และ DNS) ในที่นี้ดูเฉพาะ Port ปลายทางก็พอคือ 80 และ 443 ที่เป็นการติดต่อแบบ TCP เบื้องต้นประมาณนี้ก่อน
ซึ่งในปัจจุบันมี ISP ไม่กี่ที่ที่สามารถตรวจสอบการเชื่อมต่อดังกล่าวมาได้ และคงไม่มีใครมา capture traffic ข้อมูลที่เกิดขึ้นจากการใช้งานอินเทอร์เน็ตในประเทศไทยอยู่ตลอดเวลาเป็นแน่
* อยากทราบข้อมูลเพิ่มในส่วนนี้ลองอ่านบทความเก่าๆ ของผมดูสิ เรื่อง ข้อเท็จจริงในการดักข้อมูล และ รู้ทัน Sniffer
3. ข้อสังเกตสำหรับการตรวจสอบข้อมูล จากการเรียกข้อมูล Twitter ผ่าน Web Application
Twitter ถือได้ว่าเป็น Web 2.0 การเปิดเว็บไซต์เพียงเว็บเดียว โดเมนเดียว แต่เบื้องหลังของการเชื่อมนั้นติดต่อไปหลากหลายที่ ซึ่งจะทำการพิสูจน์ให้เห็นโดยใช้ account twitter ของผู้เขียนเองมานำเสนอให้เห็นถึงขั้นตอนการติดต่อสื่อสารภายในระบบ twitter
3.1 เมื่อทำการเข้าเว็บ http://twitter.com และทำการ Login เพื่อเข้าสู่ระบบหากใส่ username และ password ถูกต้อง
เบื้องหลังที่เรามองไม่เห็นผ่านหน้าจอ พบว่ามีการติดต่อไปยังหลากหลาย Source
ภาพ 3 : การ login โดยใช้ account ของผู้เขียนและเปิดโปรแกรมชนิด Revert Proxy เพื่อทำการวิเคราะห์ลักษณะการติดต่อสื่อสารระหว่างผู้ใช้งานและฝั่งเครือข่ายให้บริการ twitter
3.2 สังเกตค่า session ID
สิ่งที่น่าสังเกตคือ session ที่เกิดขึ้นเบื้องหลังที่ติดต่อไปที่หน้า http://twitter.com/sessions?phx=1
นั้นจะมีลักษณะ Method เป็น POST หากใช้โปรแกรมพวก Sniffer ดักข้อมูลในส่วนนี้ (ภายในเครื่องตัวเอง)
จะพบว่าสามารถมองเห็น Username หรือ e-mail และ password ที่ใช้ในการ login ได้
ภาพ 4 : ค่า session ID ที่พบซึ่งไม่มีการเข้ารหัสในส่วนนี้
3.3 สังเกตค่า cookie
ค่า cookie หากไม่มีทำการล้างข้อมูลหรือลบค่า cookie ในเครื่องจะทำให้มีรอยประวัติทิ้งไว้อยู่ว่าในวันเวลาดังกล่าวได้เข้ามาใช้งาน (login) twitter จริง
ภาพ 5 : การแสดงค่า cookie จากการใช้งาน twitter ทั้งฝั่งผู้ใช้งานและผู้ให้บริการในระดับ application layer ของทาง twitter
ในอนาคตเราอาจจะพบว่าการใช้อินเทอร์เน็ตอย่างไม่เหมาะสมจนทำให้เกิดความเสียหาย และเกิดฐานความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์จะมีมากขึ้น เป็นไปตามจำนวนผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตที่สูงขึ้นอยู่ทุกปี คงถึงเวลาแล้วที่ภาครัฐควรเอาใจใส่ในเรื่องการตรวจหาผู้กระทำความผิดทางคอมพิวเตอร์อย่างจริงจัง โดยอาจจะต้องมาศึกษาเรื่อง Lawful Interception ซึ่งในประเทศที่พัฒนาแล้วก็มีการทำเรื่องตรวจสอบข้อมูลการใช้งานอินเทอร์เน็ตทั้งสิ้น ประเทศเราเคยทำมาก่อนหน้านี้คือศูนย์ ISOC แต่กับเห็นว่าไม่ได้มีการทำการต่อแล้ว หากเห็นเรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญและมีโอกาสกระทบต่อความมั่นคงของชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ และประชาชนผู้ใช้งานโดยตรงด้วยแล้วนั้น ควรกลับมาดูแลเรื่องการตรวจสอบข้อมูลอย่างจริงจัง และควรใช้อำนาจเจ้าหน้าที่พนักงานที่ถูกแต่งตั้งให้สามารถตรวจสอบข้อมูลได้ตามกฏหมาย พ.ร.บ ว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ ให้เป็นประโยชน์ ส่วนสังคมจะมองว่าเป็นการละเมิดสิทธิ ก็ต้องสร้างความเข้าใจว่าเป็นการตรวจสอบ IP Address ที่ต้องสงสัย หาใช่ว่าเพียงทราบ IP Address จะรู้ว่าใครเป็นใคร (Who) ทำอะไร (What) เวลาใด (When) อย่างไรก็ต้องผ่านขั้นตอนขอหมายศาล และขั้นตอนการขอรายชื่อ account ผู้ใช้งานในระบบ billing ของฝั่งผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต หรือ ISP อยู่ดี ซึ่งมีขั้นตอนอีกไม่น้อย ดังนั้นหากใช้ข้อมูลอินเทอร์เน็ตอย่างสร้างสรรค์และถูกต้องไม่ต้องกลัวว่าจะโดนตรวจสอบ การตรวจสอบไว้ป้องปรามอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ที่มีมากขึ้นๆ จนเป็นปัญหาสังคม และมีผลกระทบต่อความมั่นคงของประเทศชาติได้เช่นกันหากไม่มีมาตรการอันใดที่จะมาตรวจสอบข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตในอนาคต
Nontawattana Saraman
บทความที่เกี่ยวข้อง
รู้ทัน Sniffer
การตรวจสอบข้อมูลจราจรทางคอมพิวเตอร์
ปัจจัยทั้ง 4 เกี่ยวกับการหาผู้กระทำความผิดทางอินเทอร์เน็ต